In What have we here: Portraits of a Life vertelt acteur Billy Dee Williams ons over zijn veelbewogen leven. In 260 pagina’s vliegen we van zijn geboorte in Harlem, New York, in 1937 naar vandaag de dag. We leren zijn hele familie kennen, van zijn grootouders tot zijn kleinkinderen. Hij neemt ons mee het theater in, waar hij op jonge leeftijd debuteerde in het toneelstuk ’The Firebrand of Florence.’ We zien hoe hij verliefd wordt op kunst en schilderen, en tijdens zijn studie een poging waagt om als figurant aan de slag te gaan in TV series, en vervolgens de grote filmster wordt die velen van ons enkel kennen als Lando Calrissian.
Voor mij persoonlijk was Billy Dee vooral Lando, ik wist natuurlijk dat hij meer rollen gespeeld heeft, maar dit boek heeft me laten zien dat hij echt ontzettend veel meer gedaan heeft dan Star Wars. Voor hij Lando’s cape voor het eerst om zijn schouders sloeg had hij al meerdere lange carrières achter de rug. Op het witte doek onder anderen in producties als Lady Sings the Blues, Mahogany, Bingo Long Traveling All-Stars en Motor Kings. En in het theater heeft hij nog veel meer rollen vertolkt. In dit boek laat Billy Dee goed zien dat hij een man met een kunstzinnige geest is, hij is zijn hele leven bezig geweest met het creëren van kunst. Op de planken, op het witte doek, en met een penseel. Maar wat het boek vooral laat zien is dat hij een optimistisch persoon is die geniet van het leven.
We may come from different neighborhoods, cities, states, and countries, we may look different, and we may speak different languages, but we all have similar needs and desires. We experience similar emotions and feelings. We watch the same TV shows, see the same movies, and sing the same songs. We’re all trying to figure out the same mystery—why are we here? And we all want love.
We are the full spectrum of colors on the same canvas.
We are all human beings.
Het overgrote deel van het boek focussed Billy Dee op persoonlijke dingen, zijn familie, zijn relaties, zijn dromen en vrienden. Hij heeft zich in allerlei kringen begeven en er komen dan ook regelmatig bekende namen voorbij, van Carrie Fisher die aanschoof toen hij met een bekende in een restaurant zat, Sylvester Stallone waar hij mee in de sportschool stond, tot tegenspelers als Herbert Berghoff, Stella Adler, Sidney Poitier en natuurlijk James Earl Jones. En zelfs Tom Cruise komt een keer voorbij, wanneer hij in de jaren tachtig met een kapotte auto toevallig bij Billy Dee voor de deur stond. Tot het genot van zijn vrouw en dochter!
We leren hoe zijn relaties stukliepen, hoe hij helemaal verliefd werd op zijn zoon toen hij geboren werd, maar uiteindelijk naar Los Angeles vertrok om daar een carrière op te bouwen en zijn zoontje bij zijn ex achterliet. Hoe hij bij haar geboorte stapelverliefd werd op zijn dochter. Hoe zijn zoon zijn stunt double werd tijdens de Tatooine scenes in Return of the Jedi en hoe zijn dochter tijdens haar bruiloft opkwam met de Imperial March als achtergrondmuziek. En we zien hoe hij vervolgens stapelverliefd word op zijn kleinzoon. En hoe hij goed nadacht over hoe hij wilde dat zijn kleinkinderen hem gingen noemen, Billy, of Billy Dee? Maar uiteindelijk maakte niets hem gelukkiger dan zijn kleinkinderen hem Grandpa horen noemen.
Billy Dee vertelt openlijk over allerlei gebeurtenissen, niet alleen goede en leuke dingen, maar ook verdriet en overspel komen voorbij. Al zorgt hij er wel voor dat hij zelf eigenlijk nooit in een kwaad daglicht staat. De keer dat hij door de politie uit zijn huis afgevoerd werd omdat zijn toenmalige partner een melding gedaan had van huiselijk geweld komt voorbij, maar in die situatie krijgt hij niets dan sympathie van de betrokken agenten, en is zijn partner overduidelijk de boosdoener. Al moet er haast wel meer gebeurd zijn dan Billy Deel laat blijken om haar tot die actie te drijven. Maar dat mensen vooral hun goede kanten uitlichten is over het algemeen wel het geval bij autobiografieën natuurlijk. Het geeft hoe dan ook een mooi kijkje in het bewogen leven van deze man.
”Just be charming”
~ Tegen Donald Glover
Voor de Star Wars liefhebber komt er van alles voorbij, al is Star Wars wel een klein onderdeel van zijn leven. Hoewel hij zichzelf altijd als Lando beschrijft, heeft hij zo ontzettend veel meer gedaan, dat de Star Wars verhalen veruit in de minderheid zijn. We leren wel hoe hij zijn rol als Lando voor zich gezien heeft, hoe blij hij met de klus was, en hoe moeilijk hij het had met hoe fans met zijn personage omgingen. Hij kreeg heel veel haat over zich heen omdat hij Han Solo bedrogen had. Zelfs op het schoolplein van zijn kinderen was hij niet veilig voor kritiek! Maar gelukkig heeft hij vooral goede herinneringen aan zijn tijd als Lando. En ook het doorgeven van zijn rol aan Donald Glover ging hem beter af dan hij verwacht had. Hoewel hij er in eerste instantie niets in zag iemand anders in de rol te zien, had hij na wat onderzoek niets dan respect voor Donald en zijn werkethiek. Hij stelde het ook zeer op prijs dat Donald hem het hemd van het lijf vroeg over zijn vertolking en zijn eigen mening en inzichten met Billy Dee wilde delen.
De 11,5 uur durende audioboek versie van What have we Here? is een bijzonder geval. Billy Dee leest het zelf voor, wat natuurlijk ontzettend leuk is, en wat op heel veel punten een hele grote meerwaarde heeft. Zo hoor je het genot in zijn stem wanneer hij met trots over zijn kinderen spreekt, en het verdriet als hij het over het overlijden van zijn vader heeft. Maar Billy Dee is de jongste niet meer, en dat is goed hoorbaar. Hij heeft moeite met het voorlezen en er vallen regelmatig pauzes middenin een zin als hij even op adem moet komen, of moeite lijkt te hebben met het lezen van de volgende woorden. Het tempo van het audio boek is ook vrij laag, en ik verwacht dat de meeste mensen de afspeelsnelheid wel een paar stappen omhoog zullen zetten om er doorheen te komen. Maar ach, de beste man is inmiddels 87 jaar oud, dus het is niet bijzonder dat hij wat minder vlot is dan in zijn jonge jaren. Zijn charme is hij in ieder geval niet verloren, en als je je door het tempo heen kunt zetten en gewoon op gaat in zijn verhaal, dan is het audioboek zeker een goede manier om zijn verhaal tot je te nemen.
One look and you were under her spell. I certainly felt that way. And what a remarkable spell it was: untold depths of brilliance, humor, sex appeal, shenanigans, danger, and mystery. The daughter of Debbie Reynolds and Eddie Fisher, she was Hollywood royalty. She knew everyone. She was hip. She was hilarious. She was brilliant. She was beautiful. And on top of all that, she was Princess Leia.
Daarnaast is het fysieke boek ook interessant, daar staan namelijk een flink aantal foto’s in, van Billy Dee, zijn familie en vrienden, foto’s van verschillende filmsets en schilderijen. Als je slechts één van de twee versies van het boek aanschaft geeft het fysieke boek je waarschijnlijk meer dan het audioboek. Maar als beide een optie voor je zijn, dan zou ik – net als ik gedaan heb – het boek op beide manieren doornemen.
Billy Dee heeft recent aangegeven dat hij ook met een andere biografie bezig is, een koffietafelboek waarin hij zijn leven vertelt aan de hand van zijn schilderijen, en ik hoop van harte dat die versie ook gaat verschijnen, want het lijkt me ontzettend interessant om meer van dat werk te zien en om te ervaren hoe hij destijds verschillende momenten in zijn leven via een penseel verwerkt heeft.
Want advice from this old man? Don’t worry so much. Stay positive. Move forward. Enjoy life. It’s a gift, an astonishing, mysterious, beautiful, absurd gift. No one has ever figured out a reason or purpose to existence. But we do know its pleasures. Open yourself to humanity. Be kind. Be curious. Fall in love. Search for wonder.
Live bright. Be beautiful.
Chandelier, baby. Chandelier.
Hoewel je een autobiografie altijd met een korreltje zout moet nemen, heb ik ontzettend genoten van de manier waarop Billy Dee zijn leven met ons deelt, de charme en humor springen van de pagina, en het kan haast niet anders dan dat je na het lezen van dit boek dolgraag de beste vrienden met hem zou willen zijn. Hij komt echt over als een ontzettend sympathieke man die vooral plezier wil hebben in het leven en nergens te zwaar aan trekt. We hebben het hier over een man die zich een weg door Hollywood probeerde te banen in een tijd waar mensen met zijn huidskleur verre van de eerste keus waren. En hoewel hij de situatie zoals hij was – en op veel punten nog steeds is – vooral frustrerend vindt, geeft hij keer op keer aan nooit boos te zijn geweest over hoe hij behandeld werd. Hij was vooral teleurgesteld, maar het motiveerde hem juist om meer zijn best te doen en om anderen beter te behandelen dan hij behandeld werd. Billy Dee wist van elke situatie het beste te maken. Ik bedoel: de eerste keer dat hij Sir Laurence Olivier ontmoette was hij zo van de leg en wist hij niet hoe hij zich moest gedragen, dat hij hem als begroeting een kus op de wang gaf. Dat is wie Billy Dee is, de man met de charmante lag die van elke situatie het beste maakt.
Kroonluchter, Billy Dee. Kroonluchter.
Met dank aan Audible voor het beschikbaar stellen van What have we here? Portraits of a Life voor deze review.