Sinds het uitkomen van de prequels staat Star Wars voor sommige leken en buitenstaanders bekend om de films met een bijzondere volgorde. Nu we met de Star Wars Podcast bezig zijn om The Clone Wars op chronologische volgorde te behandelen blijkt des te meer dat Star Wars het wat volgorde betreft nogal eens ingewikkeld kan maken. Is de chronologische volgorde nu de beste volgorde om aan te houden en op welke manier kun je jouw casual film kijkende zus/nicht/vriendin het beste blootstellen aan de saga waar we allemaal van houden?
Zoals we weten begon het allemaal in 1977 met de eerste film genaamd Star Wars (welke later A New Hope is genoemd). Na 3 films kregen we twintig jaar later een nieuwe trilogie, deze films noemen wij de prequels – logisch, aangezien ze zich vóór de eerste 3 films afspelen. Dit op zichzelf is nog voor de meeste mensen goed te begrijpen.
In gesprek met mijn zus (29 jaar) kwam ik wel tot de ontdekking dat dit voor casual filmkijkers nog niet altijd even logisch is. Toen we The Force Awakens – haar eerste Star Wars film ooit – eind 2015 samen in de bioscoop zagen, vroeg ze mij wat de eerste Star Wars film was, om eventueel zelf te beginnen met kijken. Ik betrapte mezelf erop dat ik daar geen eenduidig antwoord kon geven en mijn uitleg over het essentiële verschil tussen de ‘eerste’ film uit 1977 en de ‘eerste’ film in de saga uit 1999 bracht de nodige verwarring met zich mee.
Ik was “de nerd die het allemaal weer veel te ingewikkeld maakte”, zij wilde gewoon weten met welke film ze moest beginnen. Mijn antwoord daarop was ‘Deel 4’, maar deze formulering werd mij niet in dank afgenomen. Nu, ruim 5 jaar later, zijn de sequels en de twee spin-offs de enige Star Wars films die zij heeft gezien en daar zal waarschijnlijk ook geen verandering meer in komen.
De welbekende grap over dat Mark Hamill nog nooit een Star Wars film had gezien voordat hij in Episode IV: A New Hope als Luke Skywalker kwam te spelen is dan ook snel gemaakt.
Star Wars films volgorde: de chronologische volgorde
Als je het aan de grondleggers van de Star Wars Podcast en dus mijn co-hosts Marc en Quinten zou vragen is er maar 1 volgorde en dat is de chronologische volgorde. Dit is from a certain point of view verhaaltechnisch gezien natuurlijk ook wel de meest logische volgorde, maar omdat de films niet in deze volgorde zijn gemaakt en de veronderstelde kennis per film daarmee niet aanwezig is voor een first-time kijker, zou ik deze groep kijkers aanraden om juist níet de chronologische volgorde te hanteren.
Dat gezegd hebbende; voor mensen zoals jij en ik (ik ga ervan uit dat je als bezoeker van deze site alle Star Wars films al hebt gezien) maakt het voor de zoveelste marathon natuurlijk weinig uit. Ikzelf zou de films nu ook chronologisch bekijken, maar ik vind dat niet de beste manier voor de mensen die Star Wars niet kennen. Mocht je het toch doen: kijk dan maar gelijk de spin-offs Solo en Rogue One even tussen film 3 en 4:
- The Phantom Menace
- Attack of the Clones
- Revenge of the Sith
- A New Hope
- The Empire Strikes Back
- Return of the Jedi
- The Force Awakens
- The Last Jedi
- The Rise of Skywalker
Star Wars films volgorde: de Machete-volgorde
De Machete-volgorde is bedacht door Star Wars fan Rod Hilton. Hij zette Luke’s verhaal centraal binnen Star Wars en beargumenteert waarom hij vindt dat The Phantom Menace om die reden irrelevant is.
Volgens de Machete-volgorde bekijk je de eerste twee uitgebrachte films het eerst, daarna de laatste twee prequels als een flashback, waarna je de saga afsluit met Return of the Jedi zoals dit in 1983 ook is gebeurd. Natuurlijk hebben we inmiddels de sequels uit de stal van Disney en continueren deze wel degelijk het verhaal van Luke Skywalker, waarna Hilton dan ook een aangepaste versie van deze volgorde op zijn website heeft geplaatst:
Er valt zeker wat voor deze volgorde te zeggen, al blijf ik er persoonlijk bij dat je The Phantom Menace dan net zo goed mee kunt pakken (als je dan toch terug in de tijd gaat na A New Hope en The Empire Strikes Back). Ik snap zijn argumenten dat deze film geen rol speelt in het verhaal van Luke, maar Anakin’s ontdekking en niet alleen begrijpen, maar ook vooral zien hoe zijn leven is geweest als kind en dat dit jaren later veel overeenkomsten heeft met zijn zoon Luke is wat mij betreft ook verdedigbaar onderdeel van Luke’s verhaal. Want als we niet de kinderen van onze ouders zijn, wie zijn we dan echt?
Overigens kwam ik de Machete-volgorde ook tegen in een vorm waar The Phantom Menace er gewoon tussen zit en werd deze omgedoopt tot de Godfather II-volgorde. Ik heb de Godfather films nooit gezien, maar ik begrijp dat de films wat door de tijd springen om Vito Corleone’s verhaal te vertellen.
Of je The Phantom Menace nu wel of niet meeneemt in deze volgorde, uiteindelijk is het natuurlijk maar een kleine verandering binnen deze volgorde die je mee terugneemt om de totstandkoming van Darth Vader te vertellen, vlak nadat je er in The Empire Strikes Back achter bent gekomen dat Luke zijn zoon is.
Star Wars films volgorde: de female-friendly volgorde
De volgorde waar ik het graag even over wil hebben is er eentje die mij in de afgelopen jaren het nodige succes heeft geboekt bij het introduceren van Star Wars aan vrouwen. Ik ben van mening dat The Force Awakens de perfecte hedendaagse introductie voor Star Wars is: niet alleen omdat de film een vrouwelijk hoofdpersonage heeft en ontzettend lijkt op de allereerste film A New Hope (al helpt dit beiden zeker mee), maar omdat deze film de juiste vragen oproept.
The Force Awakens eindigt in een enorme cliffhanger (zowel letterlijk als figuurlijk) en de vragen als “Wie is Luke Skywalker?”, “Waarom is iedereen naar hem op zoek, waarom is hij zo belangrijk?” of “Wat zijn Jedi en Sith?” zorgen ervoor dat de oudste films worden bekeken met meer doorzettingsvermogen en voor casual filmkijkers soms wel degelijk nodig geachte motivatie om het verhaal echt te willen begrijpen.
Want laten we wel wezen: hoewel de originele trilogie nog steeds prima te kijken is, is het voor de mensen die zijn opgegroeid met de Marvel Cinematic Universe een pil om even doorheen te bijten. In A New Hope gebeurt er de eerste 30 minuten vrij weinig; het duurt even voordat de droids in handen komen van Luke’s oom Owen Lars en Luke de lightsaber van zijn vader krijgt uit handen van Ben Kenobi. De film ziet er bij vlagen gedateerd uit en dit kan een bepaalde groep filmkijkers afschrikken. Het is jammer, maar in mijn ervaring hebben mensen die audiovisueel moderne films gewend zijn met een hoog tempo en gelikte effecten weinig geduld om de originele trilogie echt een kans te geven (als dit hun introductie aan Star Wars is). Maar wellicht heb ik daar dan ook net de verkeerde vrienden en familie voor.
Na The Force Awakens te hebben gezien, een zeer vermakelijke film voor eenieder die nog nooit een Star Wars film heeft gezien, zijn de vragen die deze film oproept mogelijk net genoeg om de oude films een kans te geven. En laten we ook zeker niet vergeten om daarvoor eerst nog even Rogue One te kijken, de perfecte prequel die A New Hope inleidt. De eindscène met Darth Vader is onvergetelijk bruut en maakt de noodzaak voor een held als Luke Skywalker kristalhelder. “Hoe loopt het af met de Rebellion, wie kan Darth Vader stoppen en waar blijft Luke die zo belangrijk was in The Force Awakens? Enter the original trilogy!
Mocht je jouw filmbuddy of wellicht zelfs romantische partner aan Star Wars willen introduceren anno 2021 stel ik dan ook voor dat je dat op deze volgorde doet:
- The Force Awakens
- Rogue One
- A New Hope
- The Empire Strikes Back
- (de prequels als een flashback) The Phantom Menace
- Attack of the Clones
- Revenge of the Sith
- Return of the Jedi
- (ga verder waar The Force Awakens eindigde) The Last Jedi
- The Rise of Skywalker
De film Solo: A Star Wars Story staat vrij op zichzelf en heeft weinig connecties met andere films, die zou je op elk moment tussendoor kunnen kijken. Om uit te leggen waarom Darth Maul nog leeft zou je natuurlijk The Clone Wars samen moeten kijken, maar als het echt zover komt kun je wel zeggen dat je er een Star Wars fan bij hebt gekweekt, of niet? 😉
Hoe zien jullie dit en welke volgorde zouden jullie aanhouden bij het (terug)kijken van de films? Houd je nog ergens rekening mee als je Star Wars laat zien aan iemand die er totaal niet bekend mee is? Laat het me weten op onze Discord, de Star Wars community van de Benelux!